Braćo i sestre u islamu! Tema naše današnje hutbe u prvom danu Ramazanskog bajrama je Mu’mini su uvijek u pokornosti Allahu.
Allah, dželle še’nuhu, u 64. ajetu Sure En-Nur ukazuje ljudima na Svoju vlast, veličinu, sveznanje i konačan sud:
أَلَا إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ قَدْ يَعْلَمُ مَا أَنتُمْ عَلَيْهِ وَيَوْمَ يُرْجَعُونَ إِلَيْهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُوا وَاللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ
Allahovo je sve što je na nebesima i na Zemlji. On sigurno zna kakvi ste vi i On će ih (ljude) obavijestiti o svemu što su radili, na Dan kad se budu Njemu vratili. A Allah sve dobro zna!
Braćo i sestre, sve što uradimo od dobra ili zla, naći ćemo kod svoga Gospodara i ništa od toga neće biti umanjeno i svi ćemo se mi susresti sa svojim djelima, kojih će se oni koji ne vjeruju i koji su dvolični stiditi i poželjeti »da su bili prašina«. Razmišljamo li mi o tom trenutku kada će sva naša djela biti izložena pred nama i kada će se sve tajne objelodaniti? Razmišljamo li o Danu, na kojem neće biti lažnih svjedoka i kada će dijelovi tjela svjedočiti protiv ljudi?!
Blago onima koji su protekli mjesec ramazan proveli posteći, klanjajući farzove i nafile, učeći Kur’an, čisteći svoje imetke kroz zekat, dijeleći sadaku, hraneći postače, pomažući siromahe, čuvajući svoje jezike od ružna govora i čineći dobra djela! Oni su se očistili od grijeha, a velika je to blagodat.
Naši dobri preci su stalno bili u vezi sa ramazanom; pola godine su ga dočekivali, a drugu polovicu su ga ispraćali. Kakav je naš odnos braćo i sestre prema ramazanu? Jesmo li u ramazanu, a ramazan je posebna škola, naučili lekcije iz: strpljivosti, solidarnosti, ustrajnosti, hrabrosti, skrušenosti i samilosti i znamo li te lekcije primijeniti i poslije mjeseca ramazana?
Braćo i sestre! Gospodar ramazana je Gospodar i ostalih mjeseci. On od nas traži da budemo u pokornosti Njemu, tokom cijele godine. On od nas traži da izvršavamo sve naše obaveze i On nam zabranjuje ono što je štetno za nas.
Braćo i sestre! Uz ramazan smo se trudili da budemo redovni u našim džamijama, pa šta nas to spriječava da takvi ostanemo i nakon ramazana? Zato se odazivajmo na pozive muezina i čuvajmo džemat! Nemojmo prolaziti pored džamija, diveći se njihovoj ljepoti, već ih ukrašavajmo našim namazima u njima i održavajmo ih! Pozivi sa munara su pozivi upućeni svima nama. Oni nas zovu na spas na obadva svijeta “حَيَّ عَلَى الصَّلَاةِ، حَيَّ عَلَى الْفَلَاحِ”«Požuri na namaz! Požuri na spas!» Te riječi su upućene svakom od nas i uistinu su oholi ili «pretjerano hrabri» oni koji se na njih ne odazovu.
Zato ne dozvolimo da naša srca nakon što su u ramazanu očišćena, budu ponovo zaprljana svakodnevnim grijesima, a srca su podložna promjenama, što potvrđuju riječi Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem:
عَنْ اَبِي مُوسَى رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ قَالَ: “إِنَّمَا سُمِّيَ الْقَلْبُ مِنْ تَقَلُّبِهِ إِنَّمَا مَثَلُ الْقَلْبِ كَمَثَلِ رِيشَةٍ مُعَلَّقَةٍ فِي أَصْلِ شَجَرَةٍ يُقَلِّبُهَا الرِّيحُ ظَهْرًا لِبَطْنٍ.” (أحمد)
Prenosi Ebu Musa, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Srce je nazvano “kalb” zbog svoje prevrtljivosti. Primjer srca je primjer pera zakačenog za drvo, kojeg vjetar okreće na ovu i onu stranu!” (Ahmed)
I uistinu se srce okreće na ovu ili onu stranu, u ovisnosti od okolnosti u kojima se nalazi. Zar se i naša srca ne okreću tamo – ovamo u potrazi za varljivim dunjalučkim dobrima? Ili zar srca i glave mnogih od nas nisu postala kao prazna burad u kojima odzvanja sve sa čime dođu u dodir, a u praznu buretu sve zvoni?
Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, nas podučava da nakon ramazana postimo još šest dana u ševvalu, jer je to ravno postu čitave godine:
عَنْ أَبِي أَيُّوبَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَ سَلَّمَ قَالَ : “مَنْ صَامَ رَمَضَانَ وَ أَتْبَعَهُ سِتًّا مِنْ شَوَّالَ كَانَ كَصِيَامِ الدَّهْرِ.” (مسلم)
Prenosi Ebu Ejjub, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: «Ko bude postio ramazan, a potom još šest dana ševvala, kao da je postio cijelu godinu!’ (Muslim)
Zato, ne zaboravimo post šest dana ševvala, kako bi postigli nagradu posta cijele godine i time slijedili sunnet Allahova Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem! Preporučujem vam da to učinimo odmah poslije Bajrama, kako nam ova blagodat ne bi promakla, a vrijeme brzlo prolazi.
Ashabi Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, su najbolja generacija muslimana, ali i oni su kao ljudi bili u različitim stanjima, o čemu govori slijedeća predaja koju bilježi imam Buharija:
عَنْ أَنَسٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ: قَالَ أَصْحَابُ النّبِيِّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: “يَا رَسُولَ اللهِ إِنَّا إِذَا كُنَّا عِنْدَكَ رَأَيْنَا فِي أَنْفُسِنَا مَا نُحِبُّ وَإِذَا رَجَعْنَا إِلَى أَهْلِينَا فَخَالَطْنَاهُمْ أَنْكَرْنَا أَنْفُسَنَا.” فَقَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: “لَوْ تَدُومُونَ عَلَى مَا تَكُونُونَ عِنْدِي فِي الْخَلَاءِ لَصَافَحَتْكُمُ الْمَلَائِكَةُ حَتَّى تُظِلُّكُمْ بِأَجْنِحَتِهَا عَيَانًا وَلَكِنْ سَاعَةٌ وَسَاعَةٌ” (بخاري)
Prenosi Enes, radijallahu anhu: Ashabi su kazali Poslaniku, sallallahu alejhi ve sellem: “Allahov Poslaniče, kada smo kod tebe, u srcima osjećamo ono što volimo, a kada se vratimo porodicama i s’ njima boravimo, onda sebe korimo.” Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, reče: “Kada bi vi kao što ste kod mene bili na drugim mjestima, sa vama bi se rukovali meleki i oni bi vam svojim krilima pravili pravu hladovinu, ali vi ste čas ovako, čas onako.” (Buharija)
Gdje smo mi braćo i sestre, a gdje su ashabi Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem? Neki od nas smo čas ovako, a mjesece onako…
Muslimani su dužni da se trude da u svakom trenutku imaju na umu da su samo obični smrtnici i da nastoje da ih smrt zadesi sa čvrstim imanom, te da se u međusobnim relacijama ponašaju kao istinski muslimani, na način što će svakom čovjeku željeti isto što žele sami sebi. U prilog tome je i hadis koji bilježi imam Ahmed:
عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “مَنْ أَحَبَّ أَنْ يُزَحْزَحَ عَنْ النَّارِ وَيَدْخُلَ الْجَنَّةَ فَلْتُدْرِكْهُ مَنِيَّتُهُ وَهُوَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَالْيَوْمِ الْآخِرِ وَيَأْتِي إِلَى النَّاسِ مَا يُحِبُّ أَنْ يُؤْتَى إِلَيْهِ.” (أحمد)
Prenosi Abdullah ibn Amr, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Ko želi da bude udaljen od vatre i uđe u džennet, neka mu dođe smrt, a on vjeruje u Allaha i Sudnji dan i neka ljudima čini ono što želi da oni čine njemu!”(Ahmed)
Citirani hadis nas podsjeća na obavezu kontinuiranog vjerovanja i činjenja dobra svim ljudima, pa budimo od onih koji to čine!
Braćo i sestre, uskladimo naše živote sa propisima čiste vjere islama, čuvajmo se grijeha i sumnjivih stvari i natječimo se u dobru!
Molim Milostivog Gospodara da nas učvrsti na putu islama, da pomogne svoj našoj ugroženoj braći, a posebno braći u Palestini i podari im skoru pobjedu, da nas sačuva iskušenja koja ne možem podnijeti, da naše neprijatelje i zločince zabavi njima samima i kazni ih zasluženom kaznom, da oprosti našim umrlim roditeljima i precima, da uputi našu djecu i potomke i učini prvacima ummeta, da nam oprosti grijehe i uvede nas u obećani Džennet, u društvu sa poslanicima, iskrenim, šehidima i dobrim ljudima!
Nezim Halilović Muderris