Braćo i sestre u islamu! Tema današnje hutbe je Pomirenje zavađenih muslimana. Koliko nam je samo važna ova tema, u ovom našem vremenu življenja u kojem je sve više zavađenih muslimana, pa i muslimanskih zemalja, koji jedni protiv drugih čak vode otvorene ratove i međusobno se uništavaju.
Pomirenje dvojice zavađenih muslimana je kod Allaha, dželle še’nuhu, veliko dobro djelo, a pomirenje dvije zavađene grupe muslimana je još veći hajr.
Pomirenje zavađenih muslimana otklanja iz srca muslimana mržnju i zamjenjuje je međusobnom ljubavlju u ime Allaha, azze ve dželle, vodi ih ka jedinstvu, koje je farz i otklanja međusobne podjele. Pomirenje je braćo i sestre izvor sigurnosti, stabilnosti i ljubavi i ujedno je dokaz istinskog imanskog bratstva.
Kaže Allah, dželle še’nuhu, u 10. ajetu Sure El-Hudžurat:
إِنَّمَا الْمُؤْمِنُونَ إِخْوَةٌ فَأَصْلِحُوا بَيْنَ أَخَوَيْكُمْ وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُرْحَمُونَ
Vjernici su uistinu braća, pa pomirite vaša dva brata! I bojte se Allaha da bi vam se smilovao!
Pomirenje rađa ljubav i ulijeva sigurnost. Ljudi se nakon toga posvećuju činjenju dobrih djela, izgradnji i rekonstrukciji kojoj su prethodili mjeseci i godine sporova, prepirki, prolijevanja krvi i uništenja imetaka.
Allah, azze ve dželle, nam naređuje da mirimo ljude i to je učinio vrijednim djelom, rekavši u 1. ajetu Sure El-Enfal:
يَسْأَلُونَكَ عَنِ الْأَنْفَالِ قُلِ الْأَنْفَالُ لِلَّهِ وَالرَّسُولِ فَاتَّقُوا اللَّهَ وَأَصْلِحُوا ذَاتَ بَيْنِكُمْ وَأَطِيعُوا اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ
Pitaju te o plijenu. Reci: „Plijen pripada Allahu i Poslaniku (sallallahu alejhi ve sellem).“ Zato se bojte Allaha i pomirite se i pokoravajte se Allahu i Njegovom Poslaniku (sallallahu alejhi ve sellem), ako ste pravi vjernici!”
Kada je u pitanju pomirenje u domenu zajednice vjernika, Allah, azze ve dželle, kaže u 9. ajetu Sure El-Hudžurat:
وَإِنْ طَائِفَتَانِ مِنَ الْمُؤْمِنِينَ اقْتَتَلُوا فَأَصْلِحُوا بَيْنَهُمَا…
Ako se dvije skupine vjernika sukobe, izmirite ih..!
A o pomirenju u domenu porodice i bračnog života, Allah, subhanehu ve te’ala, kaže u 35. ajetu Sure En-Nisa:
وَإِنْ خِفْتُمْ شِقَاقَ بَيْنِهِمَا فَابْعَثُوا حَكَمًا مِنْ أَهْلِهِ وَحَكَمًا مِنْ أَهْلِهَا إِنْ يُرِيدَا إِصْلاحًا يُوَفِّقِ اللَّهُ بَيْنَهُمَا إِنَّ اللَّهَ كَانَ عَلِيمًا خَبِيرًا
A ako se bojite razdora između njih dvoje, onda pošaljite jednog pomiritelja iz njegove, a jednog pomiritelja iz njene porodice. Ako oni žele pomirenje, Allah će ih pomiriti. Uistinu je Allah Onaj Koji sve zna i o svemu je obaviješten!
U pogledu pomirenja između pojedinaca, Allah, dželle še’nuhu, kaže u 224. ajetu Sure El-Bekare:
وَلاَ تَجْعَلُوا اللَّهَ عُرْضَةً لِأَيْمَانِكُمْ أَنْ تَبَرُّوا وَتَتَّقُوا وَتُصْلِحُوا بَيْنَ النَّاسِ وَاللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
I neka vam zakletva Allahom ne bude prepreka u ispravnom životu, na putu čestitosti i u nastojanju da pomirite ljude! Allah uistinu sve čuje i sve zna!
O pomirenju između nositelja prava kod oporuke, Allah, subhanehu ve te’ala, kaže u 182. ajetu Sure El-Bekare:
فَمَنْ خَافَ مِنْ مُوصٍ جَنَفًا أَوْ إِثْمًا فَأَصْلَحَ بَيْنَهُمْ فَلاَ إِثْمَ عَلَيْهِ إِنَّ اللَّهَ غَفُورٌ رَحِيمٌ
A onaj ko se plaši da je oporučilac nenamjerno zastranio ili namjerno zgriješio pa ih izmiri, nema mu grijeha. Allah, zaista, prašta i samilostan je.
Onome ko izmiruje ljude vjerujući i nadajući se nagradi, Allah, dželle še’nuhu, je obećao da će mu dati veliku nagradu, kao što stoji u 114. ajetu Sure En-Nisa’:
لَا خَيْرَ فِي كَثِيرٍ مِنَ نَجْوَاهُمْ إِلاَّ مَنْ أَمَرَ بِصَدَقَةٍ أَوْ مَعْرُوفٍ أَوْ إِصْلاحٍ بَيْنَ النَّاسِ وَمَن يَفْعَلْ ذَلِكَ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ فَسَوْفَ نُؤْتِيهِ أَجْرًا عَظِيمًا
Nema nikakvog dobra u mnogim njihovim tajnim razgovorima, osim kada traže da se sadaka udjeljuje ili da se dobra djela čine ili da se uspostavlja sloga među ljudima. A ko to čini iz želje da Allahovu naklonost stekne, Mi ćemo mu sigurno, veliku nagradu dati.
Pomirenje među ljudima bila je funkcija i zadaća svih Allahovih poslanika, a ulogu pomiritelja nakon poslanika mogu imati samo iskreni pokorni Allahovi robovi, jer oni žele dobro, a mrze zlo i trude se na putu uništenja spletki mnogobrojnih spletkaroša.
Naš Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, lično je mirio dvojicu zavađenih, o čemu Sehl bin Sa‘d, radijallahu anhu, kazuje: „Stanovnici mjesta Kuba počeli su se međusobno svađati, pa čak su i kamenje bacali jedni na druge. Kada je o tome obaviješten Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao je: إِذْهَبُوا بِنَا نُصْلِحُ بَيْنَهُمْ„Idemo da ih izmirimo!“ (Buharija)
Briga o tome da se izmire muslimani ide do te mjere da je dozvoljena laž iako je ona u osnovi zabranjena i ružna.
عَنْ أُمِّ كُلْثُومٍ بِنْتِ عُقْبَةَ بْنِ أَبِي مُعَيْطٍ، قَالَتْ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ، يَقُولُ: لَيْسَ بِكَذَّابٍ مَنْ أَصْلَحَ بَيْنَ النَّاسِ، فَقَالَ خَيْرًا أَوْ نَمَّى خَيْرًا (الطبراني)
Prenosi Ummu Kulsum bint Utbe bin ebi Mu’ajt, radijallahu anha: „Čula sam Allahovog Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, kada je rekao: „Nije lažac onaj koji izmiruje ljude, pa dostigne dobro ili kaže dobro.” (Taberani)
Srca vjernika su poput sjajnog ogledala, čista od svakog oblika negativnosti, otvorena prema drugim vjernicima, prostrana i ispunjena vjerovanjem koje je u njih usadio njihov Stvoritelj, ljubavlju i samilošću. Kao i što na ogledalo mogu da padnu trunčice prašine i prljavštine, tako isto u srca vjernika mogu da se uvuku određene netrpeljivosti prema drugim vjernicima, ali tada oni nastoje da ih, jačinom svoga imana, svojom izgrađenom samosviješću i samokontrolom, što prije eliminišu.
Izmiriti dvije zavađene osobe uistinu je ponekad pravi izazov, često opasna i rizična misija, a onaj koji uzme ulogu pomiritelja često je izložen mnogim optužbama koje dolaze sa obje strane. Svaka od zavađenih strana smatra da je istina na njenoj strani i samim time subjektivno gleda na uzroke koji su doveli do nesuglasice i svađe, ali pomiritelj je osoba koja objektivno sagledava situaciju i predstavlja jasnu istinu ne odstupajući od nje ni u jednom trenutku.
U trenutku rješavanja spora između zavađenih strana može se dogoditi da jedna ili obje strane ne prihvate istinu i rješenje koje nudi pomiritelj. Stoga on mora imati veliko strpljenje pri izvršenju ovog velikog djela za koje slijedi velika nagrada od Allaha, subhanehu ve te’ala.
Braćo i sestre, budimo od onih koji mire zavađene muslimane, u želji postizanja Allahova, dželle še’nuhu, zadovoljstva, natječimo se u dobru i žudimo za džennetima koji su nam obećani!
Allahu, učvrsti nas na putu islama! Pomozi našoj ugroženoj braći i sestrama ma gdje bili, a posebno onima u Palestini, Siriji, Iraku, Kašmiru, Mijanmaru, Jemenu, Libiji i Egiptu! Smiluj se našim roditeljima i precima, koji su na nas prenijeli svjetlo Dina! Uputi našu djecu i potomke i učini ih prvacima Ummeta i boljim čuvarima Dina i Domovine od nas i radostima naših očiju i srca na ovom i budućem svijetu! Oprosti nam grijehe, sakrij naše sramote i primi naša dobra djela! Budi nam Milostiv na Sudnjem danu i počasti nas u džennetu društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih!
وَالسَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ اللهِ!
Nezim Halilović Muderris
