Braćo i sestre u islamu! Tema današnje hutbe je Halep/Sirija na savjesti Ummeta i čovječanstva. A ono što nas posebno treba zabrinuti je nemaran odnos Ummeta u pogledu genocida u Halepu i općenito u Siriji. Glas muslimanske javnosti je prigušen i nedorečen, dok u isto vrijeme veliki broj nemuslimana protestvuje širom svijeta i osuđuje stravične zločine u Halepu i Siriji. Ono što dopire do nas od užasnih prizora je samo jedan mali djelić istine o zločinima i genocidu koje u Halepu i Siriji posljednje četiri godine čine Beššarov zločinački režim potpomognut Ruskom i Iranskom avijacijom, oruđima i oružjima i vojskom. Nakon stravičnih avio napada u Halepu ostaje pustoš i samo poneki preživjeli Sirijac, koji biva kao živi svjedok nemoći i nemara Ummeta, koji uživa u trkama rasnih konja, fomula 1 i relija, fudbalu i tenisu na travi i tvrdoj podlozi, kao i razvratnim serijama i šouima za izbor najboljih pjevača i glumaca, ali i nemara bjelo-svjetskih moćnika, koji u svojim udobnim kabinetima crtaju nove karte svijeta, eksploatišu prirodna bogatstva drugih i kroz “povoljne kamatne” kredite uništavaju ekonomiju malih zemalja, koje postaju njihove moderne ekonomske kolonije, a vladari tih zemalja bivaju marionete, koje su za vlast i položaje spremni žrtvovati i dunjaluk i ahiret.
Ali našu braću Sirijce boli više naša šutnja i nijemo posmatranje zločina nad njima, čak i od samih zločina, a izbjegli Sirijci svoje utočište traže u susjednoj Turskoj i Zapadno-Evropskim zemljama, svjesni da su nedobrodošli u većinu muslimanskih zemalja. Šta se to dešava sa Ummetom, našim vladarima i silnom ulemom? Isto kao da postojimo samo radi sebe ili radi toga da se beskonačno drugima pravdamo da smo mi miroljubiv ummet koji je spreman žaliti i oplakivati nemuslimanske žrtve, dok vlastite nismo u stanju ni pobrojati, a kamoli pomoći unesrećenim muslimanima širom svijeta!
Allah, dželle še’nuhu, je odlikovao određena mjesta nad drugim mjestima, određene ljude nad drugim ljudima i određeno vrijeme nad određenim vremenima. Tako je Allah, azze ve dželle, učinio Meku Njemu najdražim mjestom. Jedno od mjesta koje je odlikovano nad drugim jeste prostor Šama, u koji spadaju Palestina, Sirija i Jordan. To je podneblje kroz koje je u proteklim stoljećima nauku sticalo, živjelo i prenosilo ilum na desetine hiljada velikih alima. Teško je naši važnijeg muhaddisa (eksperta hadisa), a da nije prošao kroz Šam, ponudio svoje znanje drugima ili se okoristio njihovim znanjem.
Iz povijesti je poznato da je Allah, subhanehu ve te’ala, Ibrahima, alejhis-selam, spasio u Šam. I drugi poslanici su djelovali na Zemlji samo u tri područja i to: Egipat, Hidžaz i Šam. I nije vjerodostojno potvrđeno da su poslanici igdje drugo dolazili. Neki govore da u Turskoj ima kabur jednog od poslanika, ali je to samo pretpostavka koja nije potvrđena. Samo se pouzdano zna gdje se nalazi kabur posljednjeg poslanika Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem. Također, pouzdano se zna da je vlast Sulejmana, alejhis-selam, bila u Šamu, gdje je i Sinajska Gora, kojom se Allah, subhanehu ve te’ala, kune u Kur’anu. Na ovoj Gori Allah, dželle še’nuhu, je govorio sa Musaom, alejhis-selam. Zbog svega se sa pravom može kazati da je Šam prostor poslanstva gdje su slati Allahovi poslanici, pa je i zbog toga Allah, azze ve dželle, posebno odlikovao Šam i njegovu okolinu.
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, uči dovu za Šam i Jemen:
عَنْ ابْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “الَّلهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي شَامِنَا، الَّلهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي يَمَنِنَا” قَالُوا: “يَا رَسُولَ اللهِ، وَفِي نَجْدِنَا؟” قَالَ: ”الَّلهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي شَامِنَا، الَّلهُمَّ بَارِكْ لَنَا فِي يَمَنِنَا” قَالُوا: “يَا رَسُولَ اللهِ، وَفِي نَجْدِنَا؟” فَأَظُنُّهُ قَالَ فِي الثَّالِثَةِ: “هُنَاكَ الزَّلَازِلُ وَالْفِتَنُ، وَبِهَا يَطْلِعُ قَرْنُ الشَّيْطَانِ” (الترمذي)
Prenosi Abdullah ibn Omer, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Gospodaru naš, učini nam blagoslovljenim naš Šam! Gospodaru naš, učini nam blagoslovljenim naš Jemen!“ Rekoše: „Allahov Poslaniče i naš Nedžd!“ Reče: „Gospodaru naš, učini nam blagoslovljenim naš Šam! Gospodaru naš, učini nam blagoslovljenim naš Jemen!“ Rekoše: „Allahov Poslaniče i naš Nedžd!“ Mislim da je treći put rekao: „Tamo će biti zemljotresi i smutnje, a pojaviće se i šejtanov rog.“ (Tirmizija)
Imam Ahmed bilježi hadis Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem:
عَنْ زَيْدٍ بْنِ ثَابِتِ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ: سَمِعْتُ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يقول: “يَا طُوبَى لِلشَّامِ، يَا طُوبَى لِلشَّامِ، يَا طُوبَى لِلشَّامِ!” قَالُوا: “يَا رَسُولَ اللهِ وَبِمَ ذَلِكَ؟” قَالَ: “تِلْكَ مَلاَئِكَةُ اللهِ بَاسِطُوا أَجْنِحَتَهَا عَلَى الشَّامِ.” (أحمد)
Prenosi Zejd bin Sabit, radijallahu anhu: “Čuo sam Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, kada je rekao: „Blago Šamu.! Blago Šamu! Blago Šamu!“ Rekoše: „Zbog čega, Allahov Poslaniče?“ Reče: „Allahovi meleci su ispružili svoja krila iznad Šama.“ (Ahmed)
U Šamu je i stub (oslonac, temelj) Kur’ana i islama, što potvrđuje hadis Poslanika, sallallahu alejhi ve sellem, koji bilježim imam Ibn Asakir, a imam Albani ga je svrstao u red Sahih hadisa:
عَنْ عَبْدِ اللهِ بْنِ عُمَرَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولَ اللهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “إِنِّي رَأَيْتُ الْمَلَائِكَةَ فِي الْمَنَامِ أَخَذُوا عَمُودَ الْكِتَابِ، فَعَمَدُوا بِهِ إِلىَ الشَّامِ، فَإِذَا وَقَعَتِ الْفِتَنُ فَإِنَّ الْإِيمَانَ بِالشَّامِ” (ابن عساكر)
Prenosi Abdullah ibn Omer, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „U snu sam vidio kao da je stub Kur’ana uzet ispod moje glave, pa sam ga pratio pogledom i vidio da je odnesen u Šam. I kada se desi fitneluk, iman će biti u Šamu.“ (Ibn Asakir)
Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nas uči u hadisu koji bilježi imam Buharija:
عَنْ مُعَاوِيَةَ رَضِيَ اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “إِذَا فَسَدَ أَهْلُ الشَّامِ فَلاَ خَيْرَ فِيكُمْ، لَا تَزَالُ طَائِفَةٌ مِنْ أُمَّتِي مَنْصُورِينَ لَا يَضُرُّهُمْ مَنْ خَذَلَهُمْ حَتَّى يَأْتِيَ أَمْرُ اللهِ وَهُمْ ظَاهِرُونَ عَلَى النَّاسِ.” (البخاري)
Prenosi Muavija, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: „Kada se pokvare stanovnici Šama, u vama neće biti dobra! Ostaće u mom ummetu jedna skupina koja će biti na istini i neće im naškoditi oni koji im se suprostavljaju sve dok ne dođe Allahova odredba, kada se oni budu razlikovali od drugih ljudi!“ (Buharija)
Iz hadisa se može razumjeti da će se prvo pokvariti ostali ljudi, a zadnji će se pokvariti stanovnici Šama.
Halifa Omer ibn El-Hattab, radijallahu anhu, je tražio od stanovnika Homsa, u Šamu da mu dostave imena siromaha Homsa da ih pomogne iz Bejtu-l-mala (Državne kase). Kada su mu dostavljena imena, halifa Omer se iznenadio kada je primijetio da se među imenima siromaha nalazi i ime namjesnika (guvernera) Homsa Seida ibn Amira. Halifa Omer se čudio što se ime namjesnika Homsa nalazi na listi siromaha, pa je upitao građane Homsa o uzroku njegova siromaštva. Rekli su mu da on svoju cijelu platu dijeli siromašnima govoreći: “Šta da radim kada sam za njih odgovoran pred Allahom, azze ve dželle?” Zatim ih je halifa pitao da li kod namjesnika vide neke nedostatke, a oni rekoše: “Da, zamjerimo mu na tri stvari: 1. Na posao dolazi tek kada Sunce odskoči; 2. Noću ne sijeli sa nama; 3. I jedan dan u sedmici nikako ne izlazi iz kuće.“ Kada je halifa upitao Seida za ove prigovore, on je odgovorio: “Halifo muslimana, želio sam da ovo ostane između mene i Allaha, ali pošto si me kao halifa pitao, odgovoriću ti na to: 1. Na posao odlazim tek kad Sunce odskoči zato što ujutro završavam sve kućne i porodične poslove, jer ja nemam sluge, a supruga mi je bolesna; 2. Noću ne sijelim sa ljudima, zato što dan posvećujem služenju narodu, a noć provodim u ibadetu; 3. I jedan dan u sedmici nikako ne izlazim iz kuće, zato što tada perem svoju odjeću i čekam da se osuši, jer druge odjeće nemam.” Tada je halifa Omer ibn El-Hattab, radijallahu anhu, zaplakao i bio je ponosan i zahvalan Allahu, dželle še’nuhu, što za namjesnika Homsa ima Seida ibn Amira.
Braćo i sestre, dovimo za braću i sestre u Šamu i pružimo im kroz današnju sergiju, ali i mimo nje našu materijalnu pomoć, jer oni imaju hak u našim imecima!
Gospodaru, pomozi nam da sačuvamo svjetlo islama! Pomozi svim ugroženim i obespravljenim ljudima, a posebno našoj braći i sestrama u Siriji, Palestini, Iraku i Burmi! Učini nas od onih koji se međusobno vole u ime Allaha i pomažu jedni drugima! Sačuvaj nas iskušenja, koja ne možemo podnijeti! Oprosti našim umrlim roditeljima i dobrim precima, koji su na nas prenijeli svjetlo vjere i sastavi nas u džennetu! Uputi našu djecu i naše potomke i učini ih radostima naših očiju i srca i prvacima ummeta! Budi nam milostiv na Sudnjem danu i uvedi nas u džennete u društvu poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!
Nezim Halilović Muderris