Lekcija 6

Jasni i manje jasni ajeti

Jasni i manje jasni ajeti

(Muhkem ve mutešabih)

1. Šta su to jasni, a šta manje jasni ajeti?

Jasni ajeti su oni kojima se zna značenje, koji se ne mogu tumačiti i shvatati na više načina, i koji su jasni sami po sebi i nije ih potrebno dodatno tumačiti. Većina ajeta u Kur’anu pripadaju ovoj grupi ajeta.

Manje jasni su oni ajeti, čije pravo značenje poznaje samo Allah dž.š. ili čije razumijevanje se može shvatiti na više načina, ili koji nisu jasni sami po sebi već ih je potrebno dodatno tumačenje od strane onih koji su stručnjaci u tefsiru. Manje jasnih ajeta u Kur’anu ima malo u odnosu na jasne ajete.

2. Da li postoji dokaz da u Kur’anu ima ajeta čije potpuno značenje poznaje samo Allah dž.š.­?

Dokaz da u Kur’anu postoje potpuno jasni ajeti, i oni koji su manje jasni ili totalno nejasni su ajeti iz sure Ali ’Imran:

هُوَ الَّذِيَ أَنزَلَ عَلَيْكَ الْكِتَابَ مِنْهُ آيَاتٌ مُّحْكَمَاتٌ هُنَّ أُمُّ الْكِتَابِ وَأُخَرُ مُتَشَابِهَاتٌ

’’On tebi objavljuje Knjigu, u njoj su ajeti jasni, oni su galvnina Knjige, a drugi su manje jasni.’’ (Ali ’Imran, 7.)

3. Vrste i primjeri manje jasnih ajeta

Postoje dvije osnovne vrste manje jasnih ajeta:

1. a) ajeti koji su jezički manje jasni, a primjeri toga jesu pojedinačni harfovi kojima počinje neke sure u Kur’anu, kao Elif-Lam-Mim, Alif-Lam-Ra, Ja-Sin, Kaf itd.

Ili kao što stoji u 36. Ajetu sure Al-Haqqa:

وَلا طَعَامٌ إِلَّا مِنْ غِسْلِين

’’ni drugog jela osim pomija’’

Prenosi se od Ibn Abbasa r.a. da je rekao: ’’Ne znam šta znači El-Gislin.’’ (Et-Tahrir ve Et-Tenvir, Ibn Ašur, 3/159)

1. b) Ajeti čije značenje jeste nejasno ili manje jasno, a to su ajeti koji opisuju nastupanje Sudnjeg dana, opis dženneta, opis džehennema, i druge stvari gajba čije potpuno znanje je kod Allaha dž.š. od čega mi znamo samo jedan mali dio koji se nalazi u Kur’anu i u hadisu Poslanika s.a.w.s.

4. Kako se trebamo odnositi prema jasnim i manje jasnim ajetima?
5. a) Vjernik treba vjerovati u istinitost i jasnih i manje jasnih ajeta, i da su svi ti ajeti objava od Allaha dž.š., kao što kaže Uzvišeni u suri Ali ’Imran:

وَالرَّاسِخُونَ فِي الْعِلْمِ يَقُولُونَ آمَنَّا بِهِ كُلٌّ مِّنْ عِندِ رَبِّنَا

’’Oni koji su dobro u nauku upućeni govore: “Mi vjerujemo u njih, sve je od Gospodara našeg!” (Ali ’Imran, 7.)

1. b) Propise koji se nalaze u jasnim ajetima slijediti u potpunosti.
2. c) Značenje manje jasnih ajeta ostaviti ashabima, mufesirima iz generacije tabe’ina i kasnijim mufesirima iz redova učenjaka ehli sunneta. A ako ni oni nisu znali značenje nekih ajeta, onda ne ulaziti u njihovo tumačenje, jer je to suprotno naredbi Uzvišenog:

فَأَمَّا الَّذِينَ في قُلُوبِهِمْ زَيْغٌ فَيَتَّبِعُونَ مَا تَشَابَهَ مِنْهُ ابْتِغَاء الْفِتْنَةِ وَابْتِغَاء تَأْوِيلِهِ وَمَا يَعْلَمُ تَأْوِيلَهُ إِلاَّ اللّهُ

”Oni čija su srca pokvarena – željni smutnje i svog tumačenja – slijede one što su manje jasni. a tumačenje njihovo zna samo Allah.’’ (Ali ‘Imran, 7)

5. Koja je korist objave manje jasnih ajeta u Kur’anu?

Koristi objave manje jasnih ajeta u Kur’anu su sljedeće:

1. Iskušenje vjernicima. Oni koji su iskreni oni neće ulaziti u tumačenje ajeta čije značenje ne poznaje, a oni sa bolesnim srcima ostavljaće jasne ajete i propise iz njih, a svu svoju pažnju posvetiće manje jasnim i nejasnim ajetima.
2. Podsticaj vjernicima da se što više trude oko učenja Kur’ana, jer što više uče i vraćaju se učenijim od sebe, više će napredovati u znanju pa će im i ajeti postajati sve jasniji.
3. Oni koji se trude da što više i što bolje razumiju Kur’an, njima slijedi i veća nagrada na ahiretu.
4. Shvatanje potrebe za učenim ljudima, koji će ljudima pojašnjavati ono što ne znaju
5. Allahova milost prema ummetu Muhameda s.a.w.s. tako što je pravu sliku džehennema sakrio od njih, da bi ih sačuvao od ružnog prizora, a sa druge strane sve džennetske ljepote su im ostale skrivene, koje će biti iznenađenje za njih kad budu u njega ušli, a na dunjaluku će se truditi da svojim djelima zarade ulazak u džennet, Allahovom milošću.