Braćo i sestre, u islamu! Tema naše današnje hutbe je Ramazan – mjesec muttekija (onih koji se samo Allaha boje). Podsjećam sebe i vas na 183. ajet Sure El-Bekare, kojim Allah, subhanehu ve te’ala, naređuje mu’minima post mjeseca ramazana, kako bi bili od muttekija:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

O vjernici! Propisuje vam se post, kao što je bio propisan onima prije vas, da biste bili od onih koji se samo Allaha boje.

Allah, azze ve dželle, nam je naredio post ovog mubarek mjeseca, da bi se samo Njega bojali, da bi samo Njemu robovali i da bi se nadali samo Njegovoj nagradi. Mjesec ramazan je mjesec našeg popravljanja, uspravljanja i potpunog tjelesnog i duhovonog čišćenja i on je mjesec naše godišnje revizije, mjesec naše međusobne solidarnosti, koja rezultira zbijanjem redova i sigurnijim životom i mjesec neizmjernih Allahovih, subhanehu ve te’ala, blagodati, koje svaki razumni mu’min i mu’minka koriste na najbolji način.

Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu koji bilježi imam Buharija u Sahihu, kaže:

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللَّه عَنْه أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “قَالَ اللَّهُ سُبْحَانَهُ وَ تَعَالىَ: “كُلُّ عَمَلِ ابْنِ آدَمَ لَهُ إِلَّا الصِّيَامُ فَإِنَّهُ لِي وَأَنَا أَجْزِي بِه.ِ” “وَالصِّيَامُ جُنَّةٌ وَإِذَا كَانَ يَوْمُ صَوْمِ أَحَدِكُمْ فَلَا يَرْفُثْ وَلَا يَصْخَبْ فَإِنْ سَابَّهُ أَحَدٌ أَوْ قَاتَلَهُ فَلْيَقُلْ: “إِنِّي امْرُؤٌ صَائِمٌ!” وَالَّذِي نَفْسُ مُحَمَّدٍ بِيَدِهِ لَخُلُوفُ فَمِ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ. لِلصَّائِمِ فَرْحَتَانِ يَفْرَحُهُمَا: إِذَا أَفْطَرَ فَرِحَ وَإِذَا لَقِيَ رَبَّهُ فَرِحَ بِصَوْمِه.” (بخاري)

Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Rekao je Allah, subhanehu ve te’ala, (u Kudsi hadisu): “Svako čovjekovo djelo pripada njemu, osim posta, koji pripada Meni i Ja ću za njega nagraditi!” “Post je štit, pa kada neko od vas posti, neka ne govori bestidan govor i neka ne podiže svoj glas (ne viče), a ako ga neko od ljudi bude ružio ili ga bude napadao, neka kaže: “Ja postim!” “Tako mi Onoga u čijoj Ruci je Muhammedov (sallallahu alejhi ve sellem) život, zadah iz usta postača je bolji kod Allaha, dželle še’nuhu, od mirisa miska. Postač ima dvije radosti: kada se iftari i kada susretne svoga Gospodara!” (Buharija)

Prema citiranom hadisu, Allah, subhanehu ve te’ala, je za post pripremio posebnu nagradu, jer post pripada Njemu, pa zato uljepšajmo naš post sa što više iskrenih ibadeta! Kao vjernici smo u svakoj prilici dužni čuvati svoje jezike od bestidnog govora, a posebno u ramazanu, pa se čuvajmo od ružna govora, prepirke, prenošenja tuđih riječi, ogovaranja i potvore!

Postači će biti počašćeni time što će u džennet ući na posebna vrata, koja se zovu Rejjan, pa je u tom smislu i hadis koji bilježi imam Buharija u Sahihu:

عَنْ سَهْلٍ رَضِي اللَّه عَنْه أَنَّ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “إِنَّ فِي الْجَنَّةِ بَابًا يُقَالُ لَهُ الرَّيَّانُ، يَدْخُلُ مِنْهُ الصَّائِمُونَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا يَدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَيْرُهُمْ. يُقَالُ أَيْنَ الصَّائِمُونَ فَيَقُومُونَ، لَا يَدْخُلُ مِنْهُ أَحَدٌ غَيْرُهُمْ فَإِذَا دَخَلُوا أُغْلِقَ فَلَمْ يَدْخُلْ مِنْهُ أَحَدٌ.” (بخاري)

Prenosi Sehl, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: »U džennetu imaju vrata koja se zovu Rejjan, na koja će na Sudnjem danu ući samo postači. Biće rečeno: «Gdje su postači?» Pa će ustati i osim njih niko drugi neće ući. Kada uđu ona će se zatvoriti i niko više na njih neće ući!« (Buharija)

Allah, dželle še’nuhu, je u mjesecu ramazanu počastio ummet Muhammeda, sallallahu alejhi ve sellem, sa posebnih pet odlika, o kojima govori hadis koji bilježi imam Ahmed:

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللَّه عَنْه أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “أُعْطِيَتْ أُمَّتِى فِى شَهْرِ رَمَضَانَ خَمْسَ خِصَالٍ لَمْ تُعْطِ أُمَّةٌ قَبْلَهَا: خُلُوفُ فَمِّ الصَّائِمِ أَطْيَبُ عِنْدَ اللَّهِ مِنْ رِيحِ الْمِسْكِ، وَ تَسْتَغْفِرُ لَهُمُ الْمَلئِكَةُ حَتَّى يُفْطِرُوا، وَ تُصَفَّدُ فِيهِ مَرَدَةُ الشَّيَاطِينِ، فَلاَ يُخَلِّصُونَ فِيهِ إِلَى مَا كَانُوا يُخَلِّصُونَ فِى غَيْرِهِ، وَ يُزَيِّنُ اللَّهُ كُلَّ يَوْمٍ جَنَّتَهُ وَ يَقُولُ لَهَا: يُوشَكُ عِبَادِىَ الصَّالِحُونَ أَنْ تُلْقِى عَنْهُمُ الْمَؤونَةُ وَ الأَذَى وَ يَصِيرُوا إِلَيْكِ وَ يُغْفَرُ لَهُمْ فِى آخِرِ لَيْلَةٍ. قِيلَ: يَا رَسُولَ اللَّهِ، أَهِىَ لَيْلَةُ الْقَدْرِ؟ قَالَ: لاَ، وَ لَكِنَّ الْعَامِلَ إِنَّمَا يُوَفِّى أَجْرَهُ إِذَا قَضَى عَمَلَهُ!” (أحمد)

Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: «Mome umetu je u mjesecu ramazanu dato pet blagodati, koje nisu date niti jednom narodu prije njih: 1) Zadah iz usta postača bolji je kod Allaha, dželle še’nuhu, od mirisa miska (džennetskog mirisa). 2) Meleki za njih čine istigfar (traže oprost) sve dok se ne omrse. 3) Okivaju se u okove prokleti šejtani, pa nisu u mogućnosti da se slobodno kreću (nanose im nevolje), kao što to čine izvan ovog mjeseca. 4) Allah, dželle še’nuhu, uljepšava svaki dan svoj džennet i govori mu: «Samo što nisu Moji iskreni robovi koje snalaze nevolje i teškoće, ušli u tebe!» 5) Opraštaju im se grijesi zadnju noć!» Neko reče: «Je li to Noć Kadra?» Reče: «Ne, jer radnik prima punu naknadu tek onda kada u potpunosti završi posao!» (Ahmed)

Pored sustezanja od jela i pića, potrebno je da se postač kloni i ružna govora, kao i loših djela. Da li i mi vodimo računa o našim jezicima i djelima ili smo nastavili sa našom ružnom praksom? Zapitajmo se braćo i sestre: «Da li postimo cijelim svojim bićem ili samo stomacima?«  

Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu, koji bilježi imam Buharija kaže:

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِي اللَّه عَنْه قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: “مَنْ لَمْ يَدَعْ قَوْلَ الزُّورِ وَالْعَمَلَ بِهِ فَلَيْسَ لِلَّهِ حَاجَةٌ فِي أَنْ يَدَعَ طَعَامَهُ وَشَرَابَهُ.”  (بخاري)

Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: “Onaj ko ne napusti ružan govor i ružna djela, nema potrebe da ostavlja hranu i piće!” (Buharija)

Braćo i sestre! Budimo u ovom mubarek mjesecu solidarni i od onih kod kojih se iftare postači i koji se iftare kod postača! Uzmimo sebi u zadatak, mi muhadžiri iz Manjeg BH Entiteta da organiziramo makar jedan iftar, ako ne možemo za veći broj, onda makar za naše bližnje, u svojim rodnim mjestima, u: džamijama, u našim obnovljenim kućama, na temeljima naših porušenih kuća ili u našim baščama! Potrudimo se da koju teraviju klanjamo u našim rodnim mjestima i drugim džematima manjeg BH entiteta, jer je naše prisustvo tamo, podrška našim povratnicima i potvrda naše opredijeljenosti za cjelovitu Bosnu i Hercegovinu!

Neka ramazan bude našim istinskim preporodom i stvarnim oslobađanjem od grijeha! Koristimo blagodati ramazana i molimo Allaha, dželle še’nuhu, za: uputu, hairli potomstvo, halal nafaku, šehadet, milost i oprost!

Gospodaru, učvrsti nas na putu islama, pomozi svim ugroženim i obespravljenim muslimanima ma gdje bili, pomozi da komandant Naser Orić, heroj odbrane Srebrenice bude pušten iz ekstradicijskog pritvora u Švajcarskoj, ne iskušavaj nas sa onim što ne možemo podnijeti, primi od nas post, namaze, učenje Kur’ana i ostala dobra djela koja činimo u mubarek ramazanu, smiluj se našim roditeljima i dobrom precima, učini našu djecu i potomke radostima naših očiju i srca i prvacima ummeta, budi nam milostiv na Sudnjem danu i počasti nas u džennetu, društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!

Nezim Halilović Muderris

Braćo i sestre, u islamu! Tema naše današnje hutbe je Na početku ramazana 1436.H. / 2015. godine. Preksinoć sa akšamom smo hvala Allahu, dželle še’nuhu, ušli u mubarek mjesec ramazan, mjesec Allahove, subhanehu ve te’ala, neizmjerne milosti, mjesec Kur’ana, koji je „uputa svjetovima“, Noći Kadra, koja je vrijednija od hiljadu mjeseci, bitke na Bedru, oslobađanja Meke i drugih značajnih događaja iz historije islama, mjesec međumuslimanske solidarnosti, mjesec iftara i sehura, mjesec pojačanog ibadeta i raznih ljepota koje ga krase i čine posebnim u odnosu na druge mjesece.

Prošloga petka sam na početku hutbe spomenuo da je naš heroj Naser Orić, ratni komandant odbrane Srebrenice uhapšen u Švajcarskoj i tim povodom su istoga dana poslije džume u većini gradova u Federaciji Bosne i Hercegovine sa Bošnjačkom većinom organizovani mirni protesti, a centralni protesni skup je održan ispred zgrade Parlamenta Bosne i Hercegovine. Sa žaljenjem konstatujem da se komandant Naser Orić još uvijek nalazi u ekstradicijskom pritvoru u Švajcarskoj što je prava sramota, posebno što se sve dešava u vrijeme pripreme obilježavanja Dvadesete godišnjice genocida nad Bošnjacima Srebrenice, genocida koji su počinili srpski zločinci iz Srbije i Bosne i Hercegovine na oči Snaga UN-a, tačnije Holandskog bataljona u tako-zvanoj Zaštićenoj zoni Srebrenica i na oči cjelokupne međunarodne zajednice. Dobro je i razumljivo da je g. Bakir Izetbegović, član Predsjedništva uslovio prošlosedmični planirani dolazak predsjednika Srbije Nikolića u Bosnu i Hercegovinu povlačenjem potjernice Srbije protiv Nasera Orića, ali moralo se i po meni moglo učiniti mnogo više po ovom pitanju. Nikolić je u „posjeti Republici Bosni i Hercegovini“ u vrijeme oružane agresije na Republiku Bosnu i Hercegovinu bio u ulozi četnikog vojvode i ubice, tako da bi zabrana posjete našoj Domovini za njega trebala biti trajna i ne samo to već bi se protiv njega i njemu sličnih trebale podići optužnice za ratne zločine. Ne zaboravimo da je četnički vojvoda Nikolić koji je od Šešelja titulu vojvode dobio na Romaniji 1993. godine, prije tri godine za njemački Zeitung izjavio „da se ne stidi što je kao četnik učestvovao u agresiji na Bosnu i Hercegovinu.“ Što manje ovom mojom Domovinom koračaju zločinci, zlobnici, izdajnici, poltroni, kriminalci, mešetari i munafici, ona je sigurnija i ljepša!

Kaže Allah, subhanehu ve te’ala, u 183. ajetu Sure El-Bekare:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِن قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

O vjernici! Propisuje vam se post, kao što je bio propisan onima prije vas, da biste bili bogobojazni.

Citiranim ajetom Allah, subhanehu ve te’ala, naređuje ummetu Muhammeda, sallallahu alejhi we sellem, post, koji je bio naređen i prošlim narodima, a glavni cilj posta je bogobojaznost. Neka zbog toga predstojeći ramazan bude mjesecom naše iskrene bogobojaznosti i odluke da sve što radimo bude samo u Allahovo, dželle še’nuhu, ime i radi postizanja Njegova, subhanehu we te’ala, zadovoljstva!

U prvo vrijeme islama, post je bio propisan po tri dana, u sva­kom mjesecu, da bi se taj propis potom derogiralo i zamije­nio postom mjeseca ramazana.

Rekao je Muaz ibn Mes’ud, radijallahu anhu: “Ovaj post bio je šerijatski određen još od vremena Nuha, alejhis-selam, sve dok to Allah, dželle še’nuhu, nije dokinuo i zamijenio ga postom mjeseca ramazana. Bilo im je propisano: “Kada neko klanja večernji namaz i ode na spavanje, zabranjeni su mu hrana, piće i žene, do istog vremena.”

Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, u hadisu spominje trojicu ljudi, kojima se dova ne odbija, a jedan od njih je i postač dok se ne iftari:

عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُ أَنَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّه عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَالَ: “ثَلَاثَةٌ لَا تُرَدُّ دَعْوَتُهُمُ: الصَّائِمُ حَتَّى يُفْطِرَ وَالْإِمَامُ الْعَادِلُ وَدَعْوَةُ الْمَظْلُومِ يَرْفَعُهَا اللَّهُ فَوْقَ الْغَمَامِ وَيَفْتَحُ لَهَا أَبْوَابَ السَّمَاءِ وَيَقُولُ الرَّبُّ: “وَعِزَّتِي لَأَنْصُرَنَّكِ وَلَوْ بَعْدَ حِينٍ.” (ترمذي)

Prenosi Ebu Hurejre, radijallahu anhu, da je Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, rekao: »Trojici se dova ne odbija: postaču dok se ne omrsi, pravednom vladaru i mazlumu (onome kome se čini nepravda). Nju Allah uzdiže iznad oblaka i otvara joj nebeska vrata i kaže Gospodar: “Tako Mi Moje Veličine i Uzvišenosti, pomoći ću ti, makar malo pričekao!” (Tirmizija)

Prenosi Selman, radijallahu anhu: “Poslanik, sallallahu alejhi ve sellem, nam se obratio na kraju mjeseca ša’bana, rekavši: “Ljudi, dolazi vam veliki, mubarek mjesec. U njemu je noć vrijednija od hiljadu mjeseci. Allah, dželle še’nuhu, je u tom mjesecu strogo naredio post, a noćni namaz (teraviju) je učinio dobrovoljnim. Ko se Allahu, dželle še’nuhu, u njemu približi kakvim dobročinstvom, kao da je obavio farz u nekom drugom mjesecu. Ko obavi farz u njemu, kao da je obavio sedamdeset farzova u nekom drugom mjesecu. On je mjesec strpljivosti, a nagrada za nju je džennet. To je mjesec pomaganja i mjesec u kojem se povećava nafaka vjernika. Ko u njemu priredi iftar i nahrani postača, biće mu to uzrokom za oprost grijeha i oslobađanje od vatre, a dobiće i nagradu postača bez umanjenja nagrade postaču.” Tada ashabi rekoše: “Poslaniče! Nismo svi u mogućnosti nahraniti postača!?” Muhammed, sallallahu alejhi ve sellem, reče: “Ta nagrada pripada i onome kod koga se postač omrsi hurmom, gutljajem vode ili gutljajem mlijeka. To je mjesec čiji je početak milost, sredina oprost, a kraj oslobađanje od vatre. Ko olakša svome potčinjenom u tom mjesecu, Allah, dželle še’nuhu, će mu oprostiti grijehe i osloboditi ga od vatre. (Ibn Huzejme)

Braćo i sestre, da li smo i mi spremno dočekali ovogodišnji ramazan, sa ciljem da se u njemu približimo našem Gospodaru i zaslužimo Njegovu milost? Da li će se i kod nas iftariti siromasi, rodbina i komšije ili će naši iftari biti poslovne večere, za ugledne i uticajne pojedince? Da li ćemo u ramazanu obavljati farzove kako treba, hoćemo li čuvati džemat i hoćemo li se potpuno očistiti, duhovno i tjelesno?!

Braćo i sestre, iskreno u ime Allaha, dželle še’nuhu, postimo mubarek mjesec ramazan, obavljajmo propisane namaze i nafile, što više učimo i slušajmo Kur’an, pomozimo siromasima i natječimo se u činjenju dobrih djela, kako bi inša-Allah na Kijametu birali na koja vrata ćemo Allahovom, subhanehu ve te’ala, milošću ući u džennete koji su nam obećani!

Gospodaru, podari skoru pobjedu svim ugroženim i obespravljenim muslimanima, daj da se naši dušmani zabave sobom i njihove spletke prema nama vrati njima, pomozi nam da nam se brzo zdrav i još jači u Domovinu vrati naš heroj Naser Orić, ne iskušavaj nas sa onim što ne možemo podnijeti, učini nas od onih koji se iskreno kaju za učinjene grijehe, pomozi nam da sa lahkoćom postimo mubarek ramazan i u njemu postignemo mnogobrojne berekete, oprosti našim umrlim roditeljima i precima, uputi našu djecu i učini ih radostima naših očiju i srca i predvodnicima ummeta, budi nam milostiv na Sudnjem danu i počasti nas u džennetu, društvom poslanika, iskrenih, šehida i dobrih ljudi!

وَ السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَ رَحْمَةُ اللهِ!

Nezim Halilović Muderris